Prawo pracy? Easy mode

Wchodzisz na rynek pracy albo wbijasz kolejny level?
Jeśli dobrze poznasz zasady gry – wygrasz.

WEJDŹ DO GRY

Quiz: Jakim graczem jesteś  w pracy?

Quest: 5 pytań, 30 sekund i znasz swój archetyp! Wchodzisz do gry?

Wyniki

BEZPROBLEMOWY

🤗 BEZPROBLEMOWY – „Easy Mode (Ale jakim kosztem?)”

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ

OBROŃCA

🛡️ OBROŃCA – „Tank Build – Maksymalna ochrona”

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ

MARZYCIEL

✨ MARZYCIEL – „Chaos Mode – Vibes Only”

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ

STRATEG

📊 STRATEG – „Hard Mode – gram w szachy 5D”

DOWIEDZ SIĘ WIĘCEJ

Zaczynamy

#1. W pracy dzieje się coś niepokojącego (mobbing/brak wypłaty/toksyk). Twoja reakcja:

☎️ „Dokumentuję, zgłaszam do PIP i HR. W końcu po to są.”

😔 „Nic nie mówię. A może się poprawi? Nie chcę być trudny/trudna…”

📋 „Zbieram dowody, konsultuję z prawnikiem, przygotowuję plan A, B i C.”

🦋 „Eh, jakoś będzie! W sumie mogę poszukać czegoś nowego…”

Poprzednie pytanie

Kolejne pytanie

#2. Na rozmowie pytają o Twoje plany rodzinne. Mówisz:

🧠 „Notuję jako red flag. Odpowiadam wymijająco i obserwuję reakcję.”

🦄 „Hmm, a czy to ważne? Pogadajmy lepiej o projekcie!”

😊 „No cóż…” (i lecisz w oversharing, bo przecież pytali).

🚫 „To pytanie wykracza poza zakres rekrutacji.”

Poprzednie pytanie

Kolejne pytanie

#3. Pierwszy dzień. Szef: „Umowę podpiszemy za tydzień, teraz startujemy!” Ty:

⚠️ „Nie zaczynam pracy bez podpisanej umowy.”

🌈 „Sure! Umowa umową, zobaczę jak mi się spodoba!”

📝 „Proszę przesłać umowę mailem. Przeczytam i wrócę z feedbackiem.”

😅 „Okej, nie chcę robić problemu…”

Poprzednie pytanie

Kolejne pytanie

#4. Dostajesz ofertę pracy. First reaction?

🤗 „Wow, chcą mnie! Kiedy zaczynam?”

📊 „Sprawdzam opinie o firmie, analizuję ofertę, robię research.”

🛡️ „Poproszę o umowę do przeglądu przed podpisaniem.”

✨ „Sounds fun! Obsypię to miejsce gwiezdnym pyłem!”

Poprzednie pytanie

Kolejne pytanie

#5. Szef dzwoni do Ciebie o 23:00. Jak reagujesz?

📱 „Odbieram, bo może to ważne i nie chcę go zawieść…”

🔕 „Do not disturb ON. Po 18:00 = mój czas.”

📧 „Rano odpiszę: „Widzę połączenie z wczoraj. W czym mogę pomóc?”

🎮 „Jestem akurat na imprezie, oddzwonię jak skończę!”

Poprzednie pytanie

Zakończ

TUTORIAL

Sprawdź informacje, które dają Ci prawdziwy boost na zawodowej ścieżce 🔥 💪🏻

POBIERZ ŚCIĄGĘ

Zanim podpiszesz najważniejszy dokument, koniecznie:

✅ Sprawdź rodzaj umowy

Umowa o pracę = maximum protection (urlop, ZUS, wypowiedzenie).
Zlecenie/dzieło = tylko w określonych sytuacjach.

Jeśli pracujesz regularnie, w określonym miejscu i czasie, masz przełożonego, który wyznacza ci zadania i otrzymujesz za to wynagrodzenie → to MUSI być umowa o pracę. Umowa zlecenia w takiej sytuacji to duży red flag!

✅ Wynegocjuj warunki

Wynagrodzenie – adekwatne do twoich zadań i umiejętności. Rozmowy ze znajomymi o zarobkach to green flag! Dzięki temu wiesz, ile to dużo, a ile to trochę mało. Pro tip: znajdź w internecie kalkulator wynagrodzeń, żeby sprawdzić, ile będziesz zarabiać netto – czyli ile dostaniesz na konto.
Okres obowiązywania umowy – raczej nie dostaniesz od razu umowy na czas nieokreślony, ale po 6 miesiącach pracy możesz o nią zawnioskować.
Czas pracy – norma to 8 godz. dziennie i 40 godz. tygodniowo, ale są różne systemy czasu pracy (równoważny, ruchomy, praca zmianowa i inne) – upewnij się, jak będziesz pracować. Mega istotne przy niepełnym etacie – jeżeli wiesz, że możesz pracować tylko w konkretne dni, warto mieć to w umowie.
Możliwość pracy hybrydowej – wiele firm ma określone dni, gdy trzeba być na miejscu – sprawdź, czy Ci to pasuje.
Benefity – karta sportowa, opieka medyczna, dofinansowania do nauki i co tylko sobie wymyślisz (lub co wymyśli Twój pracodawca).

✅ Przeczytaj całą umowę

Termin wypłaty (nie później niż do 10 dnia kolejnego miesiąca).
Opis stanowiska – to może być osobny dokument, ale powinno być na piśmie!
Premia – jakie warunki musisz spełnić.
Klauzule dodatkowe: zakaz konkurencji (z tym ostrożnie!), NDA (zachowanie poufności), odpowiedzialność materialna lub inne dziwne zapisy – poproś o wyjaśnienie lub pogadaj ze znajomymi.

Side quest: regulaminy… Wiele firm ma regulamin pracy – tam mogą być zasady zgłaszania nieobecności, warunki premii (albo w regulaminie wynagradzania) i inne ważne kwestie. Regulaminy obowiązują cię tak samo jak umowa! Pracodawca musi Cię z nimi zapoznać i dać dokument z podstawowym info o warunkach zatrudnienia.

✅ Pytaj o detale

Jakie narzędzia pracy dostaniesz? Odzież ochronna, buty robocze, auto dostawcze, laptop, telefon… Pracodawca musi Ci zapewnić to, co potrzebne do pracy. Jeżeli korzystasz z własnego sprzętu – ustal z pracodawcą, jak będziecie się za to rozliczać.
Jak wygląda onboarding? Co będziesz robić pierwszego dnia w pracy?
Jak są rozliczane nadgodziny? (Często musi Ci je zlecić wcześniej przełożony np. mejlem lub na piśmie – upewnij się, jakie są zasady)
Co z BHP i badaniami lekarskimi? (Obowiązek pracodawcy!)

❌ Red flagi – uważaj na:

🚩 „Zaczynamy na zleceniu, potem umowa o pracę” (od tego jest umowa o pracę na okres próbny!)
🚩 „Księgowa jest na urlopie, więc umowa będzie później” (czytaj: nigdy…)
🚩 „Na umowie minimalna, reszta w gotówce” – to łamanie prawa – nie zgadzaj się na to
🚩 „To tylko staż/praktyka” – Ministerstwo Pracy przygotowuje prawo zakazujące bezpłatnych staży!

✅ Twoje dane:

✓ PESEL, adres, numer konta

✓ Wykształcenie (pracodawca poprosi Cię o świadectwo lub dyplom)

✓ Dane członków rodziny, jeżeli zgłaszasz ich do ZUS (np. jeżeli masz dziecko)

✗ NIE: plany rodzinne, orientacja, religia, stan cywilny (to dyskryminacja!)

POBIERZ ŚCIĄGĘ

Rozmowa to nie przesłuchanie – to dwustronna wymiana. Oto pytania, które pokażą, że znasz swoje prawa:

✅ O umowie:

Jaką umowę proponujecie? Na jaki okres?
Kiedy dostanę pierwszą wypłatę? (max 10. dzień następnego miesiąca).
Jakie są składniki wynagrodzenia, czy są premie/bonusy?

✅ O warunkach pracy:

Jak wygląda typowy dzień na tym stanowisku?
Jakie narzędzia/sprzęt zapewni mi firma?
Czy jest możliwość pracy zdalnej/hybrydowej?

✅ O rozwoju:

Jakie szkolenia oferujecie?
Jak wygląda ścieżka rozwoju na tym stanowisku?
Czy mam możliwości awansu?

✅ O kulturze:

Jak rozwiązujecie konflikty w zespole?
Jak firma dba o work-life balance?
Jak często trzeba robić nadgodziny?

❌ Red flagi:

🚩„Wszyscy tu pracują po godzinach” = brak szacunku do Twojego czasu i prawa do odpoczynku.
🚩„Jesteśmy jak rodzina” = często to dość toksyczna rodzinka.
🚩Unikanie konkretów o wynagrodzeniu = bardzo możliwe, że płacą za mało.
🚩„Nie potrzebujemy umowy od razu” = zły znak!

POBIERZ ŚCIĄGĘ

✅ Umowa o pracę – main quest 👸🏻 🤴🏻 Zawsze gdy zachodzi stosunek pracy 📝

Dostajesz:

Wynagrodzenie (w 2025 minimalne to 4666 zł brutto).
Płatny urlop (20-26 dni rocznie).
Pełny ZUS (ubezpieczenie zdrowotne, chorobowe, emerytalne).
Okres wypowiedzenia (ochrona przed zwolnieniem z dnia na dzień – poza okresem próbnym).
Odprawy, dodatki (nocne, nadgodziny).
Ochrona prawna (PIP, sąd pracy).
Dodatkowe prawa, jeżeli jesteś rodzicem.

Typy umów:

Na okres próbny (max 3 miesiące) – test dla obu stron.
Na czas określony (konkretny termin zakończenia) – max 33 miesiące łącznie.
Na czas nieokreślony – nie musisz się martwić, kiedy się kończy

Kiedy MUSISZ dostać umowę o pracę?

✓ Pracujesz regularnie w określonych godzinach
✓ Masz określone zadania
✓ Wykonujesz polecenia przełożonego
✓ I dostajesz za to wynagrodzenie

✅ Umowa zlecenia – na side questy 📝 Dla projektów, elastycznych zleceń

Dostajesz:

Wynagrodzenie (minimum: 30,50 zł/h w 2025).
ZUS (zazwyczaj – ale nie jak masz mniej niż 26 lat i uczysz się lub studiujesz).

NIE dostajesz:

Płatnego urlopu, jeżeli nie ma go w umowie.
Ochrony przed rozwiązaniem umowy – defaultowo można ją rozwiązać z dnia na dzień, chyba że w umowie są inne zapisy.

Kiedy OK: Jednorazowy projekt, nieregularna praca.

Kiedy NOT OK: Jeśli faktycznie wykonujesz pracę jak na umowie o pracę (patrz wyżej) → to red flag. Zgłoś to do PIP!

Kiedy NOT OK 2: „Na początek zlecenie, potem umowa o pracę” – od tego jest umowa o pracę na okres próbny!

✅Umowa o dzieło – na achievementy 🎯 Dla jednorazowych, konkretnych rezultatów

Dostajesz:

Wynagrodzenie za rzecz, którą wykonasz (nie za czas) – tu nie ma minimalnej stawki!
Zero ZUS, zero ochrony

Kiedy OK: Konkretny projekt z wymiernym rezultatem (np. projekt graficzny, tekst, kod).

Kiedy NOT OK: Jeśli „dzieło” = regularna praca → To red flag → Zgłoś to do PIP!

B2B (działalność gospodarcza) – expert mode 💼 Dla doświadczonych freelancerów

Czyli umowa pomiędzy firmą a osobą, która prowadzi działalność gospodarczą (chodzi o JDG). Może być super – o ile faktycznie jesteś swoim szefem i pracujesz z różnymi firmami.

Plusy: Potencjalnie wyższe zarobki, elastyczność, swoboda.

Minusy: Zaczynasz prowadzić firmę, a to może wcale nie być proste! Brak ochrony pracowniczej, sam płacisz ZUS i podatki.

Kiedy NOT OK: Gdy firma wymusza B2B zamiast umowy o pracę: → To red flag → Zgłoś to do PIP!

⚠️ W 2026 będzie update: Reforma PIP = łatwiejsze przekształcanie fejkowego B2B i zlecenia w umowę o pracę!

POBIERZ ŚCIĄGĘ

REAL TALK: co mówią twórcy?

Sprawdź, co twórcy mówią o prawie pracy. Prawdziwe historie, praktyczne porady, zero korporacyjnej gadki.

Laura213 lat 26,
młoda mama, influencerka, pedagog z wykształcenia

ZOBACZ VIDEO

MarcinBUN lat 22,
interesuje się prawem, praktykuje w sądzie, influencer

ZOBACZ VIDEO

Kinga223 lat 22,
influencerka, fitnesiara, uczy się na Akademi Wychowania Fiz.

ZOBACZ VIDEO

NAJWAŻNIEJSZE POJĘCIA

Tu znajdziesz wszystkie najważniejsze pojęcia przetłumaczone na ludzki język – bez prawniczego bełkotu, za to z konkretnymi przykładami. Kliknij w hasło, żeby dowiedzieć się, co naprawdę znaczy i jak z niego korzystać.

BHP (Bezpieczeństwo i higiena pracy)

Co to? Zasady, które mają Cię chronić w pracy przed wypadkami i chorobami zawodowymi. Określają np. co robić z maszynami, niebezpiecznymi substancjami i innymi zagrożeniami.

Co musisz wiedzieć? Pracodawca MUSI zapewnić Ci szkolenie BHP przed rozpoczęciem pracy. Nie możesz zacząć bez niego.

Real talk: Nudne, ale ważne. Może uratować Ci zdrowie (albo nawet życie).

Dyskryminacja

Co to? Nierówne traktowanie ze względu na: płeć, wiek, orientację, religię, rasę, niepełnosprawność itp.

Przykłady: Niższa oferta dla kobiety, bo „może zajść w ciążę”; brak awansu, bo jesteś „za młody”.

Co robisz? Zgłaszasz do pracodawcy (na piśmie – może być na to procedura). Możesz też zgłosić do PIP lub pójść do sądu.

Medycyna pracy

Co to? Badania lekarskie sprawdzające, czy możesz bezpiecznie wykonywać daną pracę.

Kto płaci? Pracodawca (zawsze!).

Kiedy? Przed rozpoczęciem pracy (nie możesz zacząć bez tego!), później okresowo.

Czy możesz odmówić? Nie – to warunek zatrudnienia.

Pro tip: jeżeli potrzebujesz okularów do pracy przy komputerze (i wynika to z badań medycyny pracy), to pracodawca musi ci je dofinansować!

Minimalne wynagrodzenie

Co to? Najniższa legalna pensja w Polsce.

Ile? 4666 zł brutto miesięcznie na umowie o pracę LUB 30,50 zł za godzinę na umowie zlecenia (2025).

Ważne: Na umowie o dzieło ani na B2B nie obowiązuje wynagrodzenie minimalne!

Mobbing

Co to? Systematyczne zastraszanie, poniżanie, izolowanie w pracy.

Przykłady: Ciągła krytyka, wykluczanie, niemożliwe zadania, wyzwiska.

Co robić? Zbieraj dowody (maile, SMS, świadkowie) → zgłoś pracodawcy (np. do HR lub zgodnie z wewnętrzną procedurą) → PIP → sąd.

Niedługo update: Ministerstwo Pracy przygotowuje przepisy z nową definicją mobbingu i zapewniające lepszą ochronę (nowa ustawa jest już w drodze).

Okres próbny

Co to? Czas testu – dla Ciebie i pracodawcy (max 3 miesiące).

Czy można Cię zwolnić? Tak, nawet bez podawania powodu – więc łatwiej niż po okresie próbnym. Okres wypowiedzenia zależy od tego, na jak długo została zawarta Twoja umowa: 3 dni robocze (umowa do 2 tygodni), 1 tydzień (umowa powyżej 2 tygodni), 2 tygodnie (umowa na 3 miesiące).

Czy masz pełne prawa? Tak! Urlop, ZUS – to jest normalna umowa o pracę!

Okres wypowiedzenia

Co to? Czas od złożenia wypowiedzenia do zakończenia umowy.

Ile trwa? To jest różnie:

Umowa na okres próbny – zależy na jak długo została zawarta twoja umowa: 3 dni robocze (umowa do 2 tygodni), 1 tydzień (umowa na powyżej 2 tygodni), 2 tygodnie (umowa na 3 miesiące).
Umowa na czas określony lub nieokreślony – zależy, jak długo pracujesz u tego pracodawcy: 2 tygodnie (jeżeli pracujesz krócej niż 6 miesięcy), 1 miesiąc (pracujesz co najmniej 6 miesięcy), 3 miesiące (pracujesz co najmniej 3 lata).

Kiedy nie obowiązuje? Przy zwolnieniu dyscyplinarnym, zwolnieniu w wypadku długiej niezdolności do pracy i nieobecności. Albo jeżeli Ty się zwalniasz „bez wypowiedzenia” (możesz to zrobić, gdy pracodawca ciężko naruszył Twoje podstawowe prawa lub jak dostaniesz orzeczenie o szkodliwym wpływie pracy na Twoje zdrowie, a pracodawca nie da Ci innej pracy). No i jeżeli rozwiązujesz umowę z pracodawcą „za porozumieniem stron” – wtedy zależy od tego, co uzgodnicie.

Ważne: Dostajesz pensję za cały okres wypowiedzenia! Pracodawca może kazać Ci wykorzystać urlop w trakcie okresu wypowiedzenia. Może też Cię „zwolnić z obowiązku świadczenia pracy” – czyli nie chodzisz do pracy i jeszcze Ci płacą (life hack!)

PIP (Państwowa Inspekcja Pracy)

Co to? Instytucja strzegąca Twoich praw w pracy.

Kiedy się zgłosić? Gdy ktoś naruszy Twoje prawa pracownicze – na przykład brak umowy, mobbing, niewypłacona pensja, złe warunki BHP, fejkowe zlecenie zamiast umowy o pracę

Jak? Online: pip.gov.pl. Zadzwoń na 459 599 000 po poradę prawną lub umów się online na rozmowę.

Real talk: Oni naprawdę pomagają. Nie bój się zgłaszać!

Staż pracy

Co to? Suma okresów zatrudnienia.

Po co? Określa długość urlopu, niektóre benefity, może mieć znaczenie przy awansie.

Jak to policzyć? Zaczynasz od tego, jaką szkołę skończyłeś: jeżeli jesteś po technikum lub szkole branżowej, to możesz sobie doliczyć czas nauki w tej szkole (ale max 5 lat), a jak po liceum, to masz 4 lata. Jeżeli masz skończone studia, to już na start masz 8 lat. Potem doliczasz do tego czas przepracowany na umowach o pracę (znajdziesz to w świadectwie pracy). Ale nie możesz sobie dodatkowo policzyć pracy w trakcie szkoły/studiów.

Life hack: jeżeli pracowałeś w trakcie studiów, a masz licencjat i magisterkę, to możesz sobie policzyć 8 lat za studia licencjackie oraz czas pracy w trakcie robienia magisterki, lub na odwrót – zależy, co jest dla ciebie bardziej korzystne!

⚡ UPDATE 2026: Od przyszłego roku game changer – umowy zlecenia też będą się liczyć do stażu pracy!

Sygnalista

Kto to? Osoba, która zgłasza nieprawidłowości w firmie (np. korupcja, łamanie prawa).

Ochrona: Nie można Cię zwolnić ani dyskryminować za zgłoszenie!

Jak? Wewnątrz firmy lub do odpowiednich urzędów.

Umowa o pracę

Co to? Najbardziej korzystna forma zatrudnienia – najwięcej uprawnień i bezpieczeństwo dla Ciebie.

Co dostajesz? Płatny urlop (20–26 dni), pełny ZUS, ochronę przed zwolnieniem bez powodu (poza okresem próbnym), dodatki za nadgodziny i pracę nocną, uprawnienia rodzicielskie, ochrona PIP.

3 rodzaje umów:

Na okres próbny (max 3 miesiące) – test dla obu stron.
Na czas określony (konkretny termin zakończenia) – max 33 miesiące łącznie.
Na czas nieokreślony – nie musisz się martwić, kiedy się kończy

Kiedy to MUSI być umowa o pracę? Gdy pracujesz regularnie, w określonym miejscu i czasie, dostajesz za to wynagrodzenie, masz wyznaczone zadania i wykonujesz polecenia szefa – to jest ✨stosunek pracy✨ i należy Ci się umowa o pracę.

To nie sugestia. Jeżeli w takiej sytuacji firma daje ci do podpisu zlecenie – łamie prawo. Zgłoś to do PIP!

Real talk: Jeśli ktoś mówi „zaczynamy na zleceniu, potem damy umowę o pracę” – red flag, bo od tego jest umowa na okres próbny. Albo UoP od początku, albo thank you, next.

Urlop

Co Ci się należy?

Jeśli twój staż pracy to mniej niż 10 lat, masz 20 dni urlopu. Jeśli pracujesz dłużej niż 10 lat, przysługuje Ci 26 dni urlopu.

Uwaga: Okres nauki wlicza się do stażu pracy, ale w dość dziwny sposób! Zajrzyj do wyjaśnienia stażu pracy.

Urlop „na żądanie”: 4 dni w roku – możesz wziąć nawet tego samego dnia, przed rozpoczęciem pracy (mogą obowiązywać w Twojej pracy specjalne zasady, jak to się zgłasza).

Ważne: Urlop to TWOJE PRAWO do odpoczynku. Nie możesz z niego zrezygnować.

Masz też dodatkowy urlop „okolicznościowy”, jak wydarzy się w twoim życiu coś mega specjalnego, np. weźmiesz ślub lub zostaniesz rodzicem (2 dni), ale też w tych przykrych sytuacjach, np. pogrzebu członka rodziny (1 lub 2 dni w zależności od stopnia pokrewieństwa).

Work-life balance

Co to? Równowaga między pracą a życiem prywatnym.

Dlaczego ważne? Bo brak równowagi prowadzi do wypalenia zawodowego, czyli stanu, w którym jesteś ciągle zmęczony, tracisz motywację i nawet ulubione rzeczy w pracy zaczynają cię przytłaczać. To nie jest oznaka ambicji, tylko sygnał alarmowy.

Twoje prawa: 11 godzin odpoczynku dobowego + 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku tygodniowo (w to się wlicza odpoczynek dobowy), urlop i zwolnienie od pracy w razie siły wyższej.

Wynagrodzenie

Kiedy dostajesz wypłatę? Zazwyczaj raz w miesiącu, najpóźniej 10. dnia następnego miesiąca.

Co zawiera? Wynagrodzenie ustalone w umowie + ewentualne dodatki/premie.

Red flag: „Wypłacimy, jak będą przelewy” = nie OK! Od wypłaty po terminie należą ci się odsetki. Na razie musisz się o nie upomnieć, ale niedługo pracodawca będzie musiał je wypłacić z automatu – Ministerstwo Pracy przygotowuje właśnie nowe przepisy!

Real talk: wypłata na czas to podstawa. Ale jeżeli cały czas jest z tym problem – może warto porozglądać się za nową pracą.

Wypowiedzenie umowy

Kto może? Ty LUB pracodawca.

Forma: Na piśmie (zawsze).

Przyczyna: Pracodawca musi ją podać (i musi być sensowna), jeżeli nie jesteś na okresie próbnym. Ty możesz się zwolnić bez powodu.

Co dalej? Pracujesz do końca okresu wypowiedzenia (chyba że ustalicie z pracodawcą inaczej za porozumieniem stron).

A dyscyplinarka? Pracodawca może cię zwolnić dyscyplinarnie, czyli „bez wypowiedzenia”, jeżeli zrobisz coś mega przypałowego. Wtedy tracisz pracę z dnia na dzień.

Działa to też w drugą stronę: możesz zwolnić się „bez wypowiedzenia”, jeżeli pracodawca „ciężko naruszył podstawowe obowiązki” wobec ciebie – czyli nie zapłacił Ci w terminie, nie zgłosił cię do ZUS, złośliwie odmawia ci urlopu, w istotny sposób narusza Twoje prawa. To taka odwrotna dyscyplinarka. Należy ci się wtedy odszkodowanie, czyli pracodawca musi Ci dodatkowo zapłacić tak, jakby obowiązywał twój normalny okres wypowiedzenia. Ważne: jeżeli zwalniasz się w ten sposób, musisz to uzasadnić (jeżeli zrobisz to bez właściwego powodu, pracodawca może żądać od ciebie odszkodowania)!

Zakaz konkurencji

Co to? Klauzula zakazująca pracy u konkurencji w czasie trwania umowy lub po zwolnieniu.

Czy legalna? Tak, ALE po zakończeniu zatrudnienia pracodawca musi Ci płacić odszkodowanie (min. 25% pensji przez czas trwania zakazu).

Pro tip: Zakaz konkurencji po zakończeniu zatrudnienia bez odszkodowania = nie obowiązuje!

Związek zawodowy

Co to? Organizacja, która działa w Twoim miejscu pracy i dba o Twoje prawa.

Co robi? Dba o lepsze warunki pracy i płacy. Reprezentuje interesy osób, które wykonują pracę zarobkową. Związek może w imieniu zatrudnionych prowadzić spór z pracodawcą, a jak nie dojdą do porozumienia – nawet ogłosić strajk (jako ostateczność – decydują o tym pracownicy w głosowaniu).

Jak Cię chroni? Jeśli należysz do związku (albo zwrócisz się do niego o ochronę), pracodawca zanim Cię zwolni musi najpierw dać o tym znać Twojemu związkowi.

Czy musisz mieć umowę o pracę, żeby dołączyć? Nie! Możesz być też na zleceniu, umowie o działo, a nawet B2B (jeżeli samemu nie zatrudniasz pracowników) i też się zapisać.

A co, jeśli w Twojej pracy nie ma związku zawodowego? Możesz go założyć. Przed utworzeniem zakładowej organizacji związkowej należy zebrać drużynę, czyli koleżanki i kolegów z pracy – wystarczy 10 osób. (Sprawdź dodatkowe warunki).

Pro tip: nie musisz informować pracodawcy, że jesteś w związku zawodowym 🤫

Zwolnienie chorobowe (L4)

Co to? Oficjalne potwierdzenie choroby = niezdolności do pracy. Czyli zwolnienie od lekarza, które usprawiedliwia Twoją nieobecność w pracy. Nie potrzebujesz go na piśmie, specjalny system elektroniczny wysyła je prosto do Twojego pracodawcy.

Ale mega ważne: musisz dać znać przełożonemu (może być np. smsem). Chyba że jesteś nieprzytomny, no to nie.

Ile płacone? 80% wynagrodzenia (100% w ciąży i przy niektórych chorobach/wypadkach).

Czy pracodawca może sprawdzić? Tak, ZUS też może wysłać kontrolę.

Ważne: Nie możesz pracować na L4 (nawet zdalnie).

Urlop macierzyński

20 tygodni, jeśli urodzi się 1 dziecko. Jeżeli urodzisz bliźniaczki, urlop automatycznie się wydłuża – do 31 tygodni w przypadku dwójki dzieci i nawet do 37 tygodni przy pięcioraczkach!

Część urlopu może zostać przekazana ojcu dziecka po wykorzystaniu przez matkę 14 tygodni.

Zasiłek macierzyński w trakcie urlopu macierzyńskiego = 100% wynagrodzenia (lub 81,5% jeżeli od razu łączony z urlopem rodzicielskim).